Türkiye Ekonomisi: 20 Yılda Büyük Atılım
Türkiye, 2000’li yılların başında bankacılık kriziyle karşı karşıya kaldı. Ancak 2002 seçimleriyle birlikte ekonomide atılım hamleleri başladı. 20 yıllık bir süreçte, darbe girişimi, iç çatışmalar ve tarihte eşi görülmemiş bir salgın gibi zorluklarla karşılaşıldı. Ancak tüm bu zorluklara rağmen Türkiye ekonomik büyüklüğünü 900 milyar doların üzerine çıkardı. Kişi başı milli gelir de 10 bin doları aşarak son 20 yılda ortalama büyüme hızı yüzde 4’ten yüzde 5,5’e yükseldi.
Büyümenin Lokomotifi İhracat
Türkiye’nin ihracatı son 20 yılda 6 kattan fazla artış kaydetti. 36 milyar 100 milyon dolardan 254 milyar dolar seviyelerine geldi. 2002 yılında 33 bin olan ihracatçı sayısı geçen yılın sonunda 115 bine yaklaştı. Bu da Türkiye’nin büyümesinin en önemli lokomotiflerinden biri olarak görülebilir.
İstihdamda Artış
Türkiye, son 20 yılda istihdamda da önemli bir artış kaydetti. 31 milyon 800 binle tarihin en yüksek seviyesine ulaşıldı. 2002-2022 döneminde istihdam oranı yüzde 44,4’ten yüzde 47,5’e çıktı. Bu dönemde iş gücüne katılım oranı da yüzde 54’e yaklaştı.
Turizmde Rekor
Türkiye, son yıllarda turizmde de büyük bir atılım yaptı. En çok turist ağırlayan ülkeler arasında 17’den 4’üncü sıraya yükseldi. Salgına rağmen geçen yıl 51 milyon 400 bin turist ve 46 milyar 300 milyon dolarlık turizm geliri ile rekor kırıldı.
Bankacılık Sektörü Enkazı Kaldırıldı
2001’de devralınan bankacılık sektörü enkazı kaldırıldı. Sektörün sermaye yeterlilik oranı yüzde 19,5 ile ortalamaların üzerine çıkarıldı. Takipteki alacak oranı da 20 yılda tek haneye indi. 2002’de bulunduğu yüzde 17,6 seviyesinden, 2022 sonunda yüzde 2,1’e geriledi.
Sermaye Piyasaları Derinleştirildi
Türkiye, son 20 yılda sermaye piyasalarını da derinleştirdi. Pay senedi piyasalarında yatırımcı sayısı 5 milyonu aştı. Küresel çapta faizler artırılırken, Türkiye üretim ve yatırıma öncelik verdi. Politika faizi yüzde 8,5 ile tek haneye çekildi.
Bilgi ve İletişim Teknolojileri Pazarı
Son 20 yılda Türkiye’nin bilgi ve iletişim teknolojileri pazarı da 11 kat artış kaydetti. 30 milyar dolara ulaştı. Ayrıca, 100 yıllık bir hayali gerçekleştiren Türkiye, ilk yerli elektrikli otomobilini TOGG markasıyla üretti. Savunma sanayiinde yerli ve millilik oranı yüzde 20’lerden yüzde 80’lere çıkarıldı.
Ticarette Tarımın Önemi
Türkiye, sadece sanayi değil tarım sektöründe de önemli adımlar attı. Tarımsal hasıla 2002’de bulunduğu 25 milyar 100 milyon dolardan, 2022 yılında 58 buçuk milyar dolara çıktı. IMF’ye olan borç sıfırlandı. Fon’un “acı reçeteleri” de tarihin tozlu sayfalarında kaldı.
Bütçeden Taviz Verilmedi
Tüm bu atılımlar yapılırken bütçeden de taviz verilmedi. Bütçe açığının milli gelire oranı 2022’de yüzde 1’in altına indi. Kamu borç stokunun milli gelir içindeki payı ise yüzde 71,5’ten yüzde 32’ye geriledi.
Sonuç Olarak
Gelinen noktada, Türkiye artık küresel ekonomide de söz sahibi bir ülke konumunda. Enerjiden savunmaya, ulaşımdan altyapıya kadar birçok projede üretim ve yatırım önceliği verildi. Hem yerli hem de yabancı yatırımcılar açısından cazibe merkezi haline gelen Türkiye, son 20 yılda büyük bir atılım gerçekleştirdi.,
News
