ABD ve Çin Arasında Diplomatik Temasların Yeniden Başlaması
Beyaz Saray ve Çin tarafından yapılan yazılı açıklamalara göre, ABD Ulusal Güvenlik Danışmanı Jake Sullivan ve Çin Devlet Konseyi Dışişleri Bakan Yardımcısı Vang Yi, Avusturya’nın başkenti Viyana’da 10-11 Mayıs tarihlerinde bir araya geldi. Bu diplomatik temas, şubatta Çin’e ait yüksek irtifa balonunun ABD hava sahasına girmesi nedeniyle yaşanan kriz ve Dışişleri Bakanı Antony Blinken’ın Çin’e yapmayı planladığı ziyareti iptal etmesinden bu yana gerçekleştirilen en üst düzeyli görüşme oldu.
Görüşme sırasında, taraflar ABD-Çin ikili ilişkilerindeki önemli konuların yanı sıra küresel ve bölgesel güvenlik meseleleri, Rusya-Ukrayna Savaşı ve Tayvan Boğazı’nın iki yakası arasındaki ilişkiler hakkında “samimi, somut ve yapıcı” görüşmeler gerçekleştirdi. İki taraf arasındaki stratejik iletişim kanallarının sürdürülmesi konusunda da anlaşmaya varıldı.
Açıklamalarda, ABD Başkanı Joe Biden ve Çin Devlet Başkanı Şi Cinping’in Kasım 2022’de Endonezya’da düzenlenen G20 Zirvesi’nde yaptıkları görüşmede varılan anlayış birliği doğrultusunda stratejik iletişim kanallarının sürdürülmesi gerektiği vurgulandı. Bu toplantı, açık iletişim kanallarının sürdürülmesi ve rekabetin sorumlu bir şekilde yönetilmesi için devam eden çabaların bir parçası olmuştur.
Başkan Biden, dün, Çin Devlet Başkanı Şi ile beklenen olası görüşmesi hakkında, “ilerleme kaydedildiğini” ifade etmişti. Çin tarafından yapılan açıklamada ise, tarafların Çin-ABD ilişkilerinin önündeki engellerin kaldırılması ve istikrarın korunarak kötüye gidişin önlenmesi için görüş alışverişinde bulunduğu belirtildi.
İki yetkilinin, Asya-Pasifik bölgesindeki durum, Ukrayna krizi ve ortak ilgi alanı olan diğer uluslararası ve bölgesel meselelerde değerlendirmelerde bulunduğu aktarılan açıklamada, Vang’ın Çin’in Tayvan konusundaki tutumunu yinelediği kaydedildi. Tarafların, iki ülkenin üst düzey diplomatı ve güvenlik yetkilisi arasındaki bu stratejik iletişim kanalından faydalanmayı sürdürmesi konusunda mutabakata varıldığı vurgulandı.
ABD ile Çin arasındaki diplomatik ilişkiler şubattaki balon krizinin ardından kesilmişti. İki ülke arasında ayrıca ABD’nin Çin ile egemenlik ihtilafı içindeki Tayvan ile ilişkileri, Çin’e teknoloji alanında getirdiği kısıtlamalar ve iki ülkenin Ukrayna krizindeki tutum farklılıkları nedeniyle anlaşmazlıklar yaşanıyor.
ABD Savunma Bakanlığı, 3 Şubat’ta Çin’e ait olduğu iddia edilen yüksek irtifa istihbarat balonunun ABD ana kıtası üzerinde uçuş yaptığının ve Montana eyaletinde aralarında nükleer başlık ve uzun menzilli füze depolarının olduğu bazı hassas askeri tesislerin üzerinden geçtiğinin tespit edildiğini açıklamıştı. Çin, balonun ülkeye ait sivil bir hava aracı olduğunu, meteorolojik araştırma için kullanıldığını, kontrol kabiliyeti sınırlı olduğundan rüzgarlarla sürüklenerek yanlışlıkla ABD hava sahasına girdiğini ileri sürmüştü. Ancak, ABD’nin Çin’e yönelik tepkisi, balon krizinin daha da büyümesine neden oldu.
Sonuç olarak, ABD ve Çin arasındaki diplomatik temasların yeniden başlaması, iki ülke arasındaki gerilimi azaltmak ve ortak çıkarları korumak için önemli bir adımdır. Ancak, iki ülke arasındaki bazı anlaşmazlıkların çözülmesi için daha fazla çaba gösterilmesi gerekmektedir.
News
